Bu hafta sonu kutlanacak olan Kamu Malı Günü, kültürel müştereklerimize bilhassa kayda paha birkaç yeni eser kazandıracak. Duke Hukuk Fakültesi Kamu Malı Çalışmaları Merkezi tarafından özetlendiği üzere, 2023 yılının başında Sir Arthur Conan Doyle‘un son Sherlock Holmes hikayelerinin yanı sıra çığır açan bilim kurgu sineması Metropolis, Virginia Woolf’un To the Lighthouse‘u ve birinci uzun metrajlı “talkie” sineması The Jazz Singer‘ın ABD telif hakları sona erecek.
Kamu malı, çoklukla özgün müellif öldükten çok sonra, hak sahibinin müsaadesi olmadan herkesin yapıtları tekrar yayınlamasına, remikslemesine yahut tekrar yapmasına müsaade verir. Duke’un özetinde de belirtildiği üzere, kamu malı, arşivcileri, telif hakkı bu yıl kesin olarak sona erecek olan çok sayıda sessiz sinema (Metropolis dahil) üzere, aksi takdirde kaybolabilecek yapıtları korumak ve yine dağıtmak için hür bırakıyor.
Holmes haberi tıpkı vakitte telif hakları yasasının karaktere nasıl davranması gerektiğine dair bir tüzel tartışmanın da sonunu işaret ediyor. Doyle’un daha evvelki yapıtlarının birçoğu 2019’dan evvel zati kamu malı olmuştu, fakat müellifin mülkü bunun telif hakkını gevşetmemesi gerektiğini savunuyordu. Bu durum, müsaadesiz yeni Sherlock Holmes öyküleri konusunda, Enola Holmes spinoff’u için Netflix‘e karşı artık sonuçlanan bir dava da dahil olmak üzere, çok sayıda yasal karışıklığa yol açmıştı. Artık bu yeni kararla ise dünyanın en büyük dedektifinin yeni yorumlarını büsbütün kamu malı olarak görebileceğiz.