En çok neyin kokusunu seviyorsunuz? Pekala, bu kokuyu neden sevdiğinizi biliyor musunuz? Bilim insanları bir koku molekülünün yapısı ve onu nasıl aldığımızın koku ile ilgili olan hislerimizi etkilediğini söylüyor. Yeni bir araştırma, neyin “iyi” ve “kötü” olarak kabul edildiğine dair genel fikir birliğinin kültürel geçmişimizle ilgili olduğunu, lakin durumun tam da bu türlü olmadığını ortaya koydu. Dahası, kültürel geçmiş, bir kokunun beğenilip beğenilmemesinde, sanılanın bilakis çok az rol oynuyor.
Current Biology mecmuasında yayınlanan araştırmanın müellifi, Karolinska Enstitüsü’nden klinik sinirbilim uzmanı Artin Arshamian, “Dünyanın dört bir yanındaki farklı kültürler, farklı kokuları emsal formda sıralıyor ve koku tercihlerinin kültürel olmasa da şahsî bir bileşeni var” diyor. Gerçekleştirdikleri araştırmada memleketler arası ölçekte, farklı geçmişlerden ve kültürlerden gelen, fast food yahut dünya mutfağına dair kokularla hiç tanışmamış, kendi kültür alanlarının dışına çıkmamış beşerler da bulunuyor.
Araştırmanın sonunda kozmik manada en çok beğenilen kokunun vanilya olduğu ortaya çıktı. Bu, vanilyanın her iştirakçinin en sevdiği koku olduğu manasına gelmiyor, fakat sıralamada en üstte yer aldığını gösteriyor. En az beğenilen koku ise izovalerik asit olarak isimlendirilen bir unsur. Bu unsur soya sütü ve peynirde de bulunuyor ve kokusu biraz ayak kokusunu andırıyor.
Arshamian, “Artık moleküler yapı tarafından yönlendirilen ve belli bir kokuyu neden sevip sevmediğimizi açıklayan kozmik bir koku algısı olduğunu biliyoruz” diyor ve ekliyor: “Bir sonraki adım, bu bilgiyi belli bir kokuyu kokladığımızda beynimizde neler olduğuyla ilişkilendirerek bunun neden bu türlü olduğunu incelemek olacak.“